ایزو (9000)

درباره ایزو (9000)

خانواده ایزو (9000) مجموعه ای از پنج استاندارد سیستم مدیریت کیفیت (QMS) است

که به سازمان ها کمک می کند تا اطمینان حاصل کنند که نیازهای مشتری و سایر ذینفعان را در چارچوب الزامات قانونی

و مقررات مربوط به یک محصول یا خدمات، برآورده کنند.

ایزو 9000 با زیرساخت (QMS) از جمله هفت اصل مدیریت کیفیت که زیربنای خانواده استانداردها هستند، سروکار دارد.

ایزو 9002 مدلی برای تضمین کیفیت در تولید و نصب است.

(ISO 9003) برای تضمین کیفیت در بازرسی و آزمایش نهایی است.

(ISO 9004) راهنمایی برای دستیابی به موفقیت پایدار سازمانی می دهد.

نهادهای صدور گواهینامه شخص ثالث تأیید می کنند که سازمان ها الزامات (ISO 9001) را برآورده می کنند.

بیش از یک میلیون سازمان در سراسر جهان به طور مستقل گواهینامه دارند،

که ایزو 9001 را به یکی از پرکاربردترین ابزارهای مدیریتی در جهان امروز تبدیل می کند.

با این حال، فرآیند صدور گواهینامه ISO مورد انتقاد قرار گرفته است.

تاریخچه

ایزو 9000 اولین بار در سال 1987 توسط سازمان بین المللی استاندارد (ISO) منتشر شد.

این بر اساس سری استانداردهای BS 5750 از BSI بود که در سال 1979 به ISO پیشنهاد شد.

با این حال، تاریخچه آن را می توان حدود بیست سال قبل از آن، به انتشار استانداردهای تدارکات دولتی،

مانند استاندارد (MIL-Q-9858) وزارت دفاع ایالات متحده در سال 1959، و (Def Stan 05-21 و 24-05) بریتانیا جستجو کرد.

سازمان‌های بزرگی که آژانس‌های تدارکات دولتی را تامین می‌کردند، اغلب مجبور بودند برای هر قراردادی که منعقد می‌شد،

از الزامات تضمین کیفیت متنوعی پیروی کنند،

که باعث شد صنعت دفاعی استانداردهای ناتو (AQAP، MIL-Q و Def Stan) را به رسمیت بشناسد.

تکامل استانداردهای ISO 9000

استاندارد (ISO 9000) به طور مستمر توسط کمیته‌های فنی و گروه‌های مشاوره‌ای دائمی مورد بازبینی قرار می‌گیرد

و بازخوردهایی را از متخصصانی که استاندارد را اجرا می‌کنند دریافت می‌کنند.

نسخه 1987

ISO 9000 (1987) دارای ساختاری مشابه استاندارد BS 5750 انگلستان با سه مدل برای سیستم های مدیریت کیفیت است

که انتخاب آنها بر اساس دامنه فعالیت های سازمان بود.

مدل ISO 9001 (1987) برای تضمین کیفیت در طراحی، توسعه، تولید، نصب و خدمات برای شرکت ها و سازمان هایی بود

که فعالیت های آنها شامل ایجاد محصولات جدید بود.

مدل ISO 9002 (1987) برای تضمین کیفیت در تولید، نصب و سرویس اساساً دارای مواد مشابه ISO 9001 بود،

اما بدون پوشش ایجاد محصولات جدید.

مدل ISO 9003 (1987) برای تضمین کیفیت در بازرسی و آزمایش نهایی،

تنها بازرسی نهایی محصول نهایی را پوشش می‌دهد، بدون نگرانی در مورد نحوه تولید محصول.

ISO 9000 (1987) همچنین تحت تأثیر استانداردهای دفاعی موجود ایالات متحده

و سایر استانداردهای دفاعی (MIL SPECS) قرار گرفت، و بنابراین برای تولید مناسب بود.

تأکید بیشتر بر انطباق با رویه‌ها بود تا فرآیند کلی مدیریت، که احتمالاً هدف واقعی بود.

نسخه 1994

ISO 9000 (1994) به جای بررسی صرف محصول نهایی، بر تضمین کیفیت از طریق اقدامات پیشگیرانه تاکید کرد

و همچنان به شواهدی مبنی بر انطباق با رویه های مستند نیاز داشت.

همانند نسخه اول، جنبه منفی این بود که شرکت‌ها تمایل داشتند

الزامات آن را با ایجاد مجموعه‌ای از کتابچه‌های راهنما اجرا کنند و زیر بار بوروکراسی ISO قرار بگیرند.

در برخی از شرکت ها، انطباق و بهبود فرآیندها در واقع می تواند توسط سیستم مدیریت کیفیت مانع شود.

نسخه 2000

ISO 9001 (2000) جایگزین هر سه استاندارد قبلی مربوط به سال 1994، ISO 9001 ،ISO 9002 و ISO 9003 شد.

رویه های طراحی و توسعه تنها در صورتی مورد نیاز بود که یک شرکت در واقع در ایجاد محصولات جدید شرکت کند.

نسخه 2000 با قرار دادن مفهوم مدیریت فرآیند (نظارت و بهینه سازی وظایف و فعالیت های یک شرکت،

به جای بازرسی فقط از محصول نهایی) به دنبال ایجاد یک تغییر اساسی در تفکر بود.

نسخه 2000 همچنین خواستار مشارکت مدیران ارشد به منظور ادغام کیفیت

در سیستم تجاری و اجتناب از واگذاری وظایف کیفیت به مدیران جوان بود.

الزامات ISO 9000 عبارتند از:

تایید اسناد قبل از توزیع،

ارائه نسخه صحیح اسناد در نقاط استفاده،

از سوابق خود برای اثبات برآورده شدن شرایط استفاده کنید و

روشی برای کنترل سوابق خود ایجاد کنید.

نسخه 2008

ISO 9001 (2008) در اصل ISO 9001:2000 را بازگو می کند.

نسخه 2008 تنها توضیحاتی را در مورد الزامات موجود (ISO 9001 (2000

و برخی تغییرات به منظور بهبود سازگاری با ISO 14001 (2004) ارائه کرد.

درباره ایزو (9000)

درباره ایزو (9000)